با پیشرفت صنعت برق و الکترونیک و توسعه اتوماسیون صنعتی، ابزارهایی که بتوانند بارهای الکتریکی را بدون ایجاد نویز، جرقه، افت کیفیت و تنش مکانیکی کنترل کنند، اهمیت ویژه ای پیدا کرده اند. در این میان رله SSR سه فاز یا رله حالت جامد سه فاز یکی از مهم ترین تجهیزاتی است که در سیستم های صنعتی، خطوط تولید، سیستم های گرمایشی، موتورهای سه فاز و کنترل بارهای سنگین استفاده می شود.
تفاوت اصلی این رله با رله های مکانیکی در استفاده از نیمه هادی ها به جای کنتاکت های فیزیکی است. همین موضوع باعث می شود عملکرد SSR بسیار سریع، بی صدا، بدون جرقه و طول عمر بسیار زیاد داشته باشد. امروزه در بسیاری از صنایع که نیاز به سوییچ سریع و بدون تنش الکتریکی دارند، رله SSR سه فاز بهترین انتخاب است.
این رله ها توانایی کنترل جریان های بالا، بارهای حساس و شرایط کاری سخت را دارند و دقیقاً به همین دلیل در پروژه های بزرگ و حساس استفاده می شوند. در ادامه مقاله، به معرفی ساختار، کاربرد، انواع، مشخصات، قیمت، نحوه خرید و نقش مهم سوشیما صنعت به عنوان تولیدکننده رله SSR سه فاز پرداخته می شود.
رله SSR سه فاز چیست و چه کاربردهایی دارد؟
برای درک عملکرد رله SSR سه فاز باید ابتدا بدانیم SSR یا Solid State Relay چیست. SSR یک رله الکترونیکی است که برخلاف رله های مکانیکی، هیچ قطعه متحرکی ندارد و عمل سوئیچینگ را از طریق نیمه هادی هایی مانند تریاک، ترایستور یا ماسفت انجام می دهد. در مدل سه فاز، این نیمه هادی ها برای هر فاز به طور مستقل کنترل می شوند اما عملکرد هماهنگ و یکپارچه ارائه می دهند.
مزیت اصلی SSR سه فاز، سوییچینگ سریع و بدون جرقه است. در رله های مکانیکی زمانی که کنتاکت بسته یا باز می شود، جرقه و شوک الکتریکی ایجاد می شود. این موضوع در بارهای سنگین مانند المنت های سه فاز، هیترهای صنعتی، موتورهای سه فاز و ترانس ها می تواند آسیب زا باشد. اما SSR سه فاز کاملاً بدون جرقه و با زمان پاسخ چند میلی ثانیه ای کار می کند. کاربردهای رله SSR سه فاز شامل موارد زیر است:
- کنترل هیترهای صنعتی سه فاز
- کنترل سرعت یا توان ورودی موتورهای سه فاز
- دستگاه های تزریق پلاستیک
- سیستم های HVAC
- تابلوهای کنترل دما
- ماشین آلات CNC
- خشک کن های صنعتی
- تجهیزات گرمایشی بزرگ
- خطوط تولید اتوماتیک
به دلیل ماهیت بدون سایش SSR، این رله ها طول عمر بسیار بالایی دارند و برای کار مداوم و ۲۴ ساعته مناسب اند.
انواع رله های SSR تک فاز
برای درک بهتر تفاوت رله SSR سه فاز، ابتدا باید انواع رله SSR تک فاز را بشناسیم. رله های تک فاز در مدل ها و جریان های مختلف تولید می شوند و معمولاً برای بارهای تک فاز یا کنترل بخش هایی از بارهای سه فاز استفاده می شوند.
رله ssr25 آمپر
رله ssr 25 آمپر برای بارهای متوسط به کار می رود و انتخاب مناسبی برای هیترهای چند کیلوواتی، المنت های حرارتی، موتورهای کوچک و فن هاست. این مدل به دلیل جریان نامی کمتر نسبت به مدل های پرقدرت، حرارت کمتری ایجاد می کند اما همچنان استفاده از هیت سینک مناسب برای جلوگیری از داغی بیش از حد ضروری است. در زمان انتخاب رله 25 آمپر باید جریان واقعی بار را با ضریب اطمینان در نظر گرفت تا رله در شرایط کاری مداوم دچار افت عملکرد یا سوختگی نشود.
رله ssr40 آمپر
رله ssr 40 آمپر برای بارهای نیمه سنگین طراحی شده و مناسب دستگاه هایی مانند هیترهای بزرگ، المنت های توان بالا، بارهای مقاومتی قوی و موتورهایی با جریان راه انداز زیاد است. این رله نسبت به مدل 25 آمپر تحمل حرارتی و جریان بیشتری دارد و به همین دلیل نیازمند هیت سینک بزرگ تر و در بسیاری از موارد استفاده از محافظ هایی مانند اسنابر یا واریستور است تا در برابر نوسانات و ضربه های الکتریکی ایمن بماند. رله 40 آمپر گزینه ای مناسب برای صنایع با مصرف انرژی بالاتر و کارکرد مداوم است.
مشخصات فنی رله SSR سه فاز
مشخصات فنی رله SSR سه فاز از مهم ترین معیارهای انتخاب آن است. SSR سه فاز باید بتواند به طور هم زمان سه فاز را کنترل کند و در برابر شوک های الکتریکی، حرارت بالا و جریان های سنگین مقاومت داشته باشد. در ادامه مهم ترین ویژگی های فنی این رله بررسی می شود.
اولین مشخصه، جریان خروجی است. SSR سه فاز معمولاً در مدل های 10A، 25A، 40A، 60A، 80A، 100A، 120A یا بیشتر تولید می شود. انتخاب جریان بستگی به قدرت و نوع بار دارد. ویژگی دوم نوع ورودی کنترل است؛ SSRها ممکن است ورودی ۳–۳۲ ولت DC یا ۷–۳۰ ولت AC داشته باشند. انتخاب نوع ورودی بستگی به سیستم کنترل مورد استفاده دارد.
مشخصه مهم دیگر، ولتاژ خروجی است. اکثر SSRهای سه فاز برای ولتاژ ۲۴۰ تا ۴۸۰ ولت AC طراحی شده اند. در مدل های صنعتی، مقاومت در برابر نویز، ایزولاسیون قوی، و سیستم خنک کننده مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در برخی مدل ها نیز حفاظت در برابر دمای بالا، اتصال کوتاه و بار اضافی وجود دارد.
جدول مشخصات انواع رله SSR سه فاز
| مدل SSR سه فاز | جریان خروجی | ولتاژ خروجی | نوع ورودی کنترل | کاربرد |
| SSR سه فاز 25A | 25 آمپر | 480V AC | 3–32V DC | هیترهای کوچک، بارهای سبک |
| SSR سه فاز 40A | 40 آمپر | 480V AC | 4–20mA / DC | هیترهای صنعتی، المنت ها |
| SSR سه فاز 80A | 80 آمپر | 480V AC | 3–32V DC | بارهای سنگین، سیستم های گرمایشی |
| SSR سه فاز 120A | 120 آمپر | 480V AC | سیگنال صنعتی | خطوط تولید و سیستم های سنگین |
قیمت رله SSR سه فاز
قیمت رله SSR سه فاز به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله جریان خروجی، توان تحمل ولتاژ، نوع ورودی کنترل، برندسازی و کیفیت ساخت. مدل های 25 آمپر معمولاً ارزان تر هستند، در حالی که مدل های 80 آمپر و 120 آمپر قیمت بالاتری دارند، زیرا برای بارهای سنگین طراحی شده اند.
عامل دیگر، نوع تکنولوژی ساخت است. SSRهای با کیفیت از نیمه هادی های ژاپنی یا اروپایی استفاده می کنند که قیمت تمام شده را افزایش می دهد. سیستم خنک کننده، بدنه آلومینیومی با کیفیت، مقاومت در برابر شوک، راندمان بالا و وجود محافظ دمایی از دیگر عواملی هستند که روی قیمت تأثیر می گذارند.
در بازار ایران، محصولات خارجی معمولاً قیمت بسیار بالایی دارند. در مقابل، تولیدکنندگان داخلی با کیفیت بالا و قیمت منطقی انتخاب مناسب تری هستند.
خرید رله SSR سه فاز
برای خرید رله SSR سه فاز باید به چند نکته مهم توجه کرد. اولین و مهم ترین موضوع انتخاب جریان خروجی مناسب است. اگر جریان SSR کمتر از جریان بار باشد، رله داغ کرده، عملکردش ناپایدار شده و حتی ممکن است بسوزد. بنابراین باید حداقل ۳۰ درصد جریان اضافه در نظر گرفته شود.
مسئله دوم، انتخاب نوع ورودی مناسب است. اگر سیستم کنترل شما PLC باشد، معمولاً SSR با ورودی DC مناسب است. اگر کنترلر گرمایش صنعتی باشد، ورودی 4–20 میلی آمپر بهتر است.
کیفیت ساخت، داشتن هیت سینک مناسب، ایزولاسیون قوی، مقاومت در برابر نویز و گارانتی معتبر از دیگر معیارهای انتخاب هستند. خرید از برندهای معتبر داخلی که محصولات صنعتی تولید می کنند، بهترین انتخاب برای پروژه های سنگین و حساس است.
سوشیما صنعت؛ تولید کننده انواع رله SSR سه فاز
سوشیما صنعت یکی از تولیدکنندگان معتبر تجهیزات کنترل توان و سیستم های صنعتی در ایران است که رله SSR سه فاز را با کیفیت بالا و استانداردهای صنعتی تولید می کند. محصولات این مجموعه با استفاده از نیمه هادی های باکیفیت، طراحی مقاوم، تست حرارتی، تست جریان بالا و کنترل کیفیت چندمرحله ای ساخته می شوند.
رله های SSR سه فاز سوشیما صنعت برای بارهای صنعتی، هیترهای سه فاز، سیستم های کنترل دما، ماشین آلات تولیدی و تجهیزات بزرگ بسیار مناسب هستند. این شرکت امکان سفارشی سازی، مشاوره فنی و خدمات پس از فروش معتبر نیز ارائه می دهد.
بسیاری از پروژه های صنعتی در ایران از رله SSR های این برند استفاده کرده اند و عملکرد کاملاً پایدار و دقیق آنها تأیید شده است.
نتیجه گیری
رله SSR سه فاز یکی از ضروری ترین تجهیزات در صنایع مدرن است و با توجه به سرعت سوئیچینگ بالا، نداشتن جرقه، طول عمر زیاد و عملکرد کاملاً پایدار، در بسیاری از ماشین آلات صنعتی و سیستم های کنترل توان استفاده می شود. شناخت انواع رله، مشخصات فنی و انتخاب محصول مناسب نقش بسیار مهمی در عملکرد سیستم دارد.
اگر قصد خرید رله SSR سه فاز برای پروژه صنعتی، گرمایشی یا کنترلی دارید، استفاده از محصولات باکیفیت و استاندارد مانند تولیدات سوشیما صنعت می تواند بهترین انتخاب باشد. برای مشاوره تخصصی، انتخاب جریان مناسب و دریافت قیمت روز، می توانید با بخش فنی سوشیما صنعت در ارتباط باشید.
سوالات متداول
- آیا رله SSR سه فاز نیاز به خنک کننده دارد؟
بله، در جریان های بالا باید از هیت سینک و خنک کننده مناسب استفاده شود. - فرق SSR سه فاز با رله مکانیکی چیست؟
SSR بدون جرقه و بدون قطعه مکانیکی کار می کند، سرعت بالاتری دارد و طول عمر بیشتری ارائه می دهد. - چگونه رله SSR سه فاز مناسب انتخاب کنیم؟
باید جریان بار، نوع ورودی کنترل، کیفیت ساخت و نیاز پروژه صنعتی بررسی شود.
